Blog

Funkcje oraz elementy aparatu ochronnego oka – poznaj je!

29.08.2022

Funkcje oraz elementy aparatu ochronnego oka – poznaj je!

Wszystkie elementy aparatu ochronnego oka są kluczowe do jego prawidłowego działania. Jest to zbiór cech, dzięki którym można zachować sprawność wzroku. Sprawdź, co wchodzi w skład aparatu ochronnego oka i dlaczego warto o niego dbać!

Spis treści:
1. Aparat ochronny oka jak działa?
2. Jakie są elementy aparatu ochronnego oka?
3. Dlaczego aparat ochronny oka jest tak ważny?

Aparat ochronny oka – jak działa?

Elementy aparatu ochronnego oka mają za zadanie przede wszystkim chronić oczy przed podstawowymi urazami mechanicznymi. Wynika to z faktu, że jest to organ szczególnie narażony na zanieczyszczenia oraz różnorodne nieprzyjemne wypadki.

W obrębie oka może dojść również do różnorodnych zakażeń związanych z obecnością ciała obcego lub o podłożu bakteryjnym. Ze względu na rolę prawidłowo funkcjonującego wzroku w komforcie życia, organizm wyposażył się w szereg działań ochronnych. 

Rolą aparatu ochronnego oka jest przede wszystkim zabezpieczenie wrażliwych narządów przed uszkodzeniem mechanicznym i chorobowym. Tego rodzaju mechanizmy mogą mieć formę fizjologiczną, jak i anatomiczną. Dzięki odpowiedniemu ich połączeniu oczy stają się skutecznie zabezpieczone. 

Warto mieć także na uwadze, że aż 80% wszelkich bodźców docierających do mózgu to informacje przekazywane dzięki sprawnym oczom. Jakiekolwiek ograniczenie lub uszkodzenie ich percepcji znacząco wpływa na procesy poznawcze, a tym samym na jakość codziennego życia. 

Sprawdź również: Od czego zależy kolor oczu? Sprawdź, dlaczego masz taki kolor tęczówki!

Proces starzenia się aparatu ochronnego oka 

Wraz z upływem lat nawet starannie pielęgnowany aparat ochronny oka ulega starzeniu. To naturalna kolej rzeczy, lecz jej konsekwencje mogą okazać się znacznie bardziej poważne niż jedynie zaburzone kwestie estetyczne. 

Przede wszystkim tego rodzaju proces może prowadzić do częściowej lub pełnej utraty funkcji ochronnych. W efekcie dochodzi zazwyczaj do nieprawidłowego funkcjonowania powierzchni oka, a także do obniżenia jakości wzroku. 

W celu zminimalizowania negatywnych skutków starzenia się aparatu ochronnego konieczne jest wdrożenie specjalistycznego leczenia okulistycznego, a w niektórych przypadkach także chirurgicznego. 

Najczęściej zabiegi okuloplastyczne obejmują przewrócenie prawidłowego ustawienia powieki. Należą do nich zarówno korekta wywinięcia oraz podwinięcia powieki, jak i korekta rzęs w sytuacji, gdy wyrastają one nieprawidłowo. 

W trudniejszych przypadkach konieczne może okazać się także wycięcie zmian patologicznych w obrębie oka oraz aparatu ochronnego. Najczęściej spotykane są zmiany na powiekach. Mogą być to znamiona, gradówki oraz torbiele, ale także brodawczaki i tzw. kępki żółte.

W efekcie takich zabiegów istnieje prawdopodobieństwo, że wzrok natychmiastowo ulegnie znaczącej poprawie. Tego rodzaju chirurgiczne odmłodzenie aparatu ochronnego oka poprawia zarówno wygląd tej okolicy, jak i jakość widzenia. 

Większość takich zabiegów wykonuje się w gabinetach chirurgii jednego dnia. Dzięki temu nie ma konieczności dłuższego pobytu w szpitalu. W efekcie jedyną niedogodnością jest późniejsza rekonwalescencja w warunkach domowych, lecz zwykle nie trwa ona bardzo długo. Tego typu zabiegi przeprowadza się najczęściej w znieczuleniu miejscowym. 

Polecamy także: Najlepsze ćwiczenia na poprawę wzroku – sposoby na zmęczone oczy

Jakie są elementy aparatu ochronnego oka?

Aparat ochronny oka to bardzo istotny element pozwalający na zachowanie prawidłowej jakości wzroku oraz wysokiego komfortu życia. 

W skład aparatu ochronnego oka wchodzą zarówno aspekty anatomiczne, takie jak łuk brwiowy, ale również szereg odruchów fizjologicznych. Dzięki mruganiu, zamykaniu oczu po dotknięciu rzęs czy nadmiernemu łzawieniu w sytuacji, gdy do oka dostanie się ciało obce, można uchronić gałki oczne przed szeregiem zagrożeń. 

Budowa i cechy oczodołu 

Aparat ochronny oka to przede wszystkim elementy twarzoczaszki mechanicznie chroniące oko, a także szereg odruchów wspomagających tego typu zabezpieczenia. 

Kluczową kwestią stanowi oczodół składający się z 7 kości. Ma on za zadanie przede wszystkim chronić oko przed poważnymi uszkodzeniami, nie ograniczając jednak jego poruszania się. Nie każdy ma tego świadomość, lecz sama gałka oczna to jedynie 25% pojemności oczodołu. Pozostała przestrzeń wypełniona jest ciałem tłuszczowym, mięśniami, nerwami, naczyniami krwionośnymi oraz gruczołem łzowym. 

Dodatkową ochronę dla gałki ocznej stanowią także twardówki oraz rogówki. Zostały utworzone z odpornej, choć wyjątkowo cienkiej warstwy włóknistej. 

Jakie zadanie mają powieki? 

Jeżeli zaczniemy wymieniać wszystkie istotne elementy, które chronią oko, nie możemy zapomnieć o powiekach. To podstawowa bariera zabezpieczająca gałkę oczną przed kontaktem z ciałami obcymi oraz urazami mechanicznymi. Dodatkowo powieki stanowią kluczową ochronę w przypadku nagłego wystąpienia bardzo ostrego światła.

Ich działanie obejmuje zarówno barierę anatomiczną, jak i kluczowy dla prawidłowego działania odruch. Zdrowa osoba mruga co około 3 sekundy. Jest to działanie niezależne od świadomej decyzji, tzw. odruch bezwarunkowy. Częstotliwość ta zazwyczaj ulega zmianie podczas różnorodnych infekcji. Z tego względu warto obserwować takie objawy, aby móc z odpowiednim wyprzedzeniem udać się do specjalisty. 

Polecane oprawy korekcyjne:

Powieki reagują automatycznie też w sytuacji, gdy do powierzchni oka nagle lub nadmiernie blisko zbliża się jakiś przedmiot. Warto mieć na uwadze także fakt, że mruganie może być świadome. Zazwyczaj ma miejsce w sytuacjach, gdy oczy wymagają dodatkowego nawilżenia. 

W obrębie powiek znajdują się liczne gruczoły. W dużej mierze są one odpowiedzialne za wytwarzanie ochronnego filmu, który pokrywa powierzchnię oka. 

Przed czym chronią rzęsy?

Aparat ochronny oka to skomplikowany zestaw cech i odruchów, poprawiających komfort widzenia oraz zapewniający mechaniczne zabezpieczenie gałki ocznej. 

Jednym z kluczowych elementów są rzęsy. To włoski znajdujące się na brzegach powiek. Dzięki temu stanowią swego rodzaju barierę dla wszelkiego rodzaju pyłków oraz kurzu, które w przeciwnym razie mogłyby z łatwością dostać się do oka. 

Dodatkowo rzęsy charakteryzują się bardzo dużą wrażliwością na dotyk. Każdorazowe zetknięcie rzęs z jakimkolwiek ciałem obcym lub przedmiotem, skutkuje zamknięciem powiek. To silny, bezwarunkowy odruch stanowiący jeden z kluczowych mechanizmów chroniących oczy przed zanieczyszczeniami. 

Do czego służą nam brwi?

Zastanawiając się, co chroni oko, nie można pominąć brwi. W tym rozumieniu brwi to nie tylko włoski rosnące na twarzy, ale i wypukła część kości czołowej. Ich kluczową rolą jest ochrona oczy przed wszelkiego rodzaju zanieczyszczeniami. 

Działanie brwi przebiega jednak na innej zasadzie niż w przypadku rzęs. Tutaj najważniejszy aspekt stanowi zachowanie bariery przed wodą oraz potem, głównie z czoła oraz włosów. Dodatkowo wypukłość brwi pozwala ochronić częściowo oczy przed szkodliwym promieniowaniem ultrafioletowym. 

Jak zbudowana jest spojówka?

Spojówka to aparat informujący o obecności zanieczyszczenia. To ona odpowiada za poczucie, że coś wpadło do oka. Wysyła ona sygnał o obecności ciała obcego, który skutkuje poczuciem dyskomfortu. 

To cienka błona znajdująca się na powiekach od wewnętrznej strony oraz na twardówce oka od zewnętrznej strony. Dzięki temu pomiędzy powiekami a twardówką tworzy się worek spojówkowy. Choć nie chroni on bezpośrednio przed zanieczyszczeniami, ma wysoką wrażliwość na wszelkie podrażnienia, że natychmiast o nich informuje. 

Dzięki odpowiednio szybkiej reakcji istnieje możliwość uniknięcie trwałych uszkodzeń rogówki. 

Czym charakteryzuje się narząd łzowy?

W skład aparatu ochronnego oka wchodzi również narząd łzowy. Za jego prawidłowe działanie odpowiada część wydzielnicza oraz odprowadzająca. Kluczowym zadaniem tego elementu aparatu ochrony oka jest produkowanie filmu łzowego. Odpowiada on na oczyszczanie oraz zwilżanie rogówki i spojówki. 

Narząd łzowy pozwala też zachować odpowiedni poślizg oraz płynność podczas poruszania powiekami. Film łzowy doprowadza także tlen do rogówki, co ma ogromne znaczenie w procesie jej oczyszczania i ochrony. Dzięki temu zmniejsza się możliwość potencjalnego namnażania się bakterii, a w efekcie wystąpienia zakażenia. 

Film łzowy to najistotniejsza wydzielina zabezpieczającą oko. Składa się on z trzech warstw. Pierwsza z nich, wewnętrzna odpowiada za wyrównanie nierówności oka, ponieważ znajduje się najbliżej jego powierzchni. 

Środkowa warstwa filmu łzowego jest najgrubsza. Ma za zadanie utrzymać odpowiedni poziom nawilżenia oka. Dodatkowo została ona wyposażona we wszelkie niezbędne dla prawidłowej pracy oka substancje odżywcze. Dzięki temu gałka oczna może być chroniona przed czynnikami chorobotwórczymi. Środkowa warstwa filmu łzowego pozwala też na efektywne wypłukiwanie ciał obcych z oka. 

Zewnętrza warstwa filmu łzowego bywa nazywana warstwą lipidową. To wydzielina mająca za zadanie stabilizować dwie poprzednie warstwy i spowalniać proces parowania łez. Dzięki temu zapewniony jest poślizg niezbędny do prawidłowej pracy powiek. Warstwę tę produkują gruczoły tarczkowe Meiborma oraz gruczoły łojowe Zeissa. 

Przeczytaj też: MIT: Astygmatyzm to choroba oczu

Dlaczego aparat ochronny oka jest tak ważny?

Aparat ochronny oka to podstawowa bariera, mająca za zadanie chronić oczy przed zanieczyszczeniami i urazami mechanicznymi. Choć na co dzień można nie doceniać jej roli, to właśnie dzięki prawidłowej pracy gruczołów, powiek oraz odpowiedniej łez widzimy wyraźnie i unikamy potencjalnych zakażeń. 

Warto mieć świadomość, że oczy odpowiadają za większość odbieranych bodźców. Bez sprawnie działającego aparatu ochronnego, możliwe byłyby regularne infekcje, zakażenia oraz uszkodzenia mechaniczne. W efekcie drastycznie spadłaby jakość wzroku, a także komfort życia. 

Elementy aparatu ochronnego oka – to warto wiedzieć!

Aparat ochronny oka to kluczowy element gwarantujący prawidłowe widzenie. Warto o niego dbać, stosować środki prewencyjne oraz pamiętać o prawidłowej higienie. 

Doskonałym uzupełnieniem naturalnych środków ochronnych mogą być profesjonalne krople nawilżające oraz odpowiednio dobrane okulary. W zależności od potrzeb mogą być to okulary korekcyjne, przeciwsłoneczne lub przeznaczone do pracy przed komputerem. 

Jeśli jesteś zainteresowany kupnem wysokiej jakości okularów lub innych akcesoriów optycznych, zapoznaj się z pełną ofertą Family Optic. 

Strona główna
Ulubione
Koszyk