Blog

Zapalenie spojówek - rodzaje. Jak wygląda leczenie zapalenia spojówek? [WYJAŚNIAMY]

21.03.2023

Przekrwione, zaczerwienione oczy, uczucie piasku pod powiekami, nadmierna wydzielina, a czasem nawet silny ból oka to typowe objawy towarzyszące rozwijającemu się w naszym organizmie zapaleniu spojówek.

Spis treści:

  1. Czym jest zapalenie spojówek?

  2. Jakie są najczęstsze objawy zapalenia spojówek?

  3. Rodzaje zapalenia spojimówek

  4. Zapalenie spojówek objawy i leczenie

  5. Jak zapobiegać infekcjom oka?

Czym jest zapalenie spojówek?

Spojówka to delikatna błona śluzowa, która pokrywa nie tylko przednią część twardówki (białej części oka), ale również wewnętrzną powierzchnię powiek (spojówka tarczkowa dolna i górna). Spojówka stanowi barierę między środowiskiem zewnętrznym a wnętrzem oczodołu i zapewnia ochronę gałki ocznej. Chroni oczy przed zanieczyszczeniami z otoczenia i urazami.

W przebiegu zapalenia spojówek dochodzi to rozwoju procesu zapalnego w obrębie spojówki. W zależności od typu zapalenia choroba może mieć przebieg ostry lub przewlekły. W ostrym zapaleniu spojówek objawy pojawiają się nagle i bardzo szybko się nasilają, z kolei jeśli mamy do czynienia z zapaleniem przewlekłym objawy podmiotowe będą miały łagodniejszy, ale dłuższy przebieg.

Jakie są najczęstsze objawy zapalenia spojówek?

Objawy zapalenia spojówek wiążą się przede wszystkim z toczącym się w organizmie stanie zapalnym. Część objawów takich jak:

  • zaczerwienienie oka,

  • uczucie ciała obcego,

  • obrzęk spojówek,

  • uczucie swędzenia,

  • nadmierne łzawienie,

występuje niezależnie od przyczyny choroby. Jednak w zależności od rodzajów zapalenia spojówek część objawów może się znacznie różnić. I tak np. jeśli mamy do czynienia z zapaleniem spojówek na tle wirusowym objawy będą obejmować również powiększenie węzłów chłonnych i wodnistą wydzielinę. Bakteryjne zapalenie spojówek to przede wszystkim wydzielina ropna, świąd i uczucie piasku pod powiekami. Aby skutecznie leczyć zapalenie spojówek należy przede wszystkim prawidłowo zdiagnozować jego rodzaje.

Rodzaje zapalenia spojówek

Za rozwijający się stan zapalny odpowiedzialne są bakterie, grzyby, wirusy, a coraz częściej także alergeny. Objawy zapalenia spojówek zazwyczaj różnią się w zależności od przyczyny.

Bakteryjne zapalenie spojówek

Najbardziej charakterystycznym objawem bakteryjnego zapalenia spojówek jest śluzowo-ropna wydzielina, która powoduje zlepianie rzęs i trudności w otwarciu powiek zaraz po obudzeniu. Pierwsze objawy to nagłe zaczerwienienie oczu, uczucie piasku pod powiekami oraz pieczenie. W większości przypadków proste bakteryjne zapalenie spojówek ustępuje po około 10-14 dniach. W leczeniu stosuje się podawane miejscowo krople do oczu z antybiotykiem (na receptę). Aby przyspieszyć proces regeneracji spojówki można stosować również nawilżające krople do oczu tzw. "sztuczne łzy".

Wirusowe zapalenie spojówek

Pierwsze objawy polegają na nagłym wystąpieniu łzawienia, zaczerwienienia i uczucia dyskomfortu. Okulista w trakcie badania może stwierdzić obrzęk powiek, któremu często towarzyszy powiększenie węzłów chłonnych. Często wirusowe zapalenia spojówek mają charakter epidemiczny i przez pierwsze dwa tygodnie cechuje je wysoka zakaźność. Z tego względu należy unikać kontaktu z osobą zakażoną. Ze względu na łatwe rozprzestrzenianie się wirusów należy zwracać szczególną uwagę na higienę rąk i starać się nie dotykać oczu. Zazwyczaj wirusowe zapalenie spojówek ma charakter samoograniczający się i nie wymaga leczenia.

Alergiczne zapalenie spojówek

Zapalenie o podłożu alergicznym powoduje silne swędzenie, nadmierne łzawienie i duże przekrwienie spojówek. W zależności od czasu trwania alergiczne zapalenie spojówek możemy podzielić na:

  • Alergiczne sezonowe zapalenie spojówek (gorączka sienna) zazwyczaj jest reakcją organizmu na lotne alergeny np. pyłki roślin, zarodniki pleśni, włosy, czy sierść zwierząt.

  • Ostre alergiczne zapalenie spojówek jest reakcją organizmu na bardzo dużą ilość alergenu dostającego się do worka spojówkowego np. u dzieci bawiących się w trawie. Klinicznie charakteryzuje się nagłym pojawieniem się obrzęku spojówek gałkowych i zwykle znika samoistnie po kilku godzinach.

  • Wiosenne zapalenie rogówki i spojówek (nieżyt wiosenny) jest nawracającym, obustronnym zapaleniem zewnętrznych części oka - dotyczy dzieci i młodzieży, a u 75% chorych jest związany z chorobą atopową.

  • Olbrzymiobrodawkowe zapalenie spojówek wiąże się z reakcją alergiczną na ciało obce w oku. Najczęściej pojawia się u osób noszących soczewki kontaktowe. Należy wtedy zrezygnować z noszenia soczewek kontaktowych i stosować krople nawilżające z ektoiną.

Zapalenie spojówek objawy i leczenie

Zapalenia spojówek nie należy bagatelizować i najlepiej od razu udać się na konsultację okulistyczną. Jak rozpoznać zapalenie spojówek?
Prawidłową diagnozę można postawić biorąc pod uwagę zarówno zgłaszane przez pacjenta objawy, jak i ocenę przedniego odcinka oka pod biomikroskopem. Specjalista podczas badania ocenia spojówkę gałkową, sprawdza nieprawidłowe naczynia krwionośne i bardzo często odchyla powiekę dolną oraz wywija powiekę górną, aby zdiagnozować również nieprawidłowości na spojówce tarczkowej (np. brodawki). Rozpoznanie rodzaju zapalenia pomaga dobrać skuteczną metodę leczenia. Bagatelizowanie objawów często kończy się dłuższym czasem leczenia, może prowadzić również do poważnych problemów z oczami a nawet pogorszenia widzenia.

Przy bakteryjnym zapaleniu spojówek podaje się krople zawierające antybiotyki o szerokim spektrum działania. Przed podaniem kropli należy oczyścić worek spojówkowy z zalegającej wydzieliny ropnej. W zapaleniach wirusowych bardzo rzadko podaje się leki przeciwwirusowe. Najważniejszą kwestią jest unikanie dotykania oczu, częste mycie rąk oraz rezygnacja z soczewek kontaktowych.

Z kolei zapalenie spojówek wywołane alergią leczy się podając pacjentowi leki przeciwhistaminowe. Należy również w miarę możliwości unikać kontaktu z alergenami np. zmieniać odzież i myć dłonie po powrocie do domu. Skuteczne leczenie zapalenia spojówek wywołanego alergenami obejmuje również częste płukanie oczu roztworem soli fizjologicznej lub preparatami kropli nawilżających bez konserwantów, co pomaga zmniejszyć stężenie alergenów na powierzchni oczu.

Jak zapobiegać infekcjom oka?

Stan zapalny spojówek to powszechnie występująca, zazwyczaj niegroźna choroba okulistyczna, która ustępuje w przeciągu kilku dni. Jednak jeśli infekcje oka są nawracające i obniżają komfort życia pacjentów należy zastosować środki zapobiegające ich odnawianiu. W zapaleniu o podłożu bakteryjnym i wirusowym duże znaczenie ma dbanie o prawidłową higienę oczu. Rano i wieczorem należy przemywać oczy i dokładnie zmywać cały makijaż z okolic oczu. Warto również stosować nawilżające krople do oczu bez konserwantów (np. Aloevera), które stanowią dodatkową warstwę ochronną, mają działanie łagodzące, a także pomagają wypłukiwać alergeny w przypadku zapaleń na tle alergicznym. W takcie przebiegu choroby ważne jest unikanie dotykania oczu, korzystanie z oddzielnego ręcznika, a także zrezygnowanie z basenu, sauny i korzystania z soczewek kontaktowych.

Podsumowanie

Zapalenie spojówek to w przeważającej większości niegroźna choroba oczu, która samoistnie ustępuje w przeciągu kilku lub kilkunastu dni. Zastosowanie odpowiednich kropli lub podanie do worka spojówkowego antybiotyków pomoże zmniejszyć dyskomfort pacjentów, wywołany nadmiernym łzawieniem, swędzeniem czy pieczeniem oczu. Każde zapalenie spojówek należy skonsultować ze specjalistą, który podczas badania rozpozna rodzaj zapalenia i zaleci odpowiednie leczenie.

 Placeholder

Autor: Agata Ziewiec

Optometrystka NO18308 Absolwentka studiów magisterskich z zakresu Optometrii oraz inżynierskich z zakresu Optyki Okularowej na Wydziale Podstawowych Problemów Techniki na Politechnice Wrocławskiej. Współorganizatorka konferencji branżowej. Swoje doświadczenie zdobyła między innymi podczas stażu z zakresu optometrii i okulistyki w Uniwersyteckim Szpitalu Klinicznym im. Jana Mikulicza-Radeckiego we Wrocławiu oraz podczas licznych szkoleń i konferencji branżowych. Jako optometrystka zajmuję się oceną ostrości widzenia, doborem korekcji okularowej oraz dopasowaniem miękkich soczewek kontaktowych. Oprócz pracy w gabinecie jest również Trenerką ds. optometrii i okulistyki, dzieląc się swoim doświadczeniem z innymi specjalistami dba o kompleksowość usług i wysoki komfort pacjenta.
Strona główna
Ulubione
Koszyk