Terapia światłem czerwonym w kontroli krótkowzroczności

Krótkowzroczność, to wada wzroku, która stała się jednym z najpowszechniejszych problemów okulistycznych na świecie. Szacuje się, że do 2050 roku prawie połowa populacji świata będzie krótkowzroczna. W związku z tym, naukowcy i lekarze poszukują nowych metod hamowania postępu tej wady. Jednym z obiecujących kierunków jest terapia światłem czerwonym, która w ostatnich latach zyskuje na popularności (szczególnie w krajach Azjatyckich) jako innowacyjna strategia w walce z krótkowzrocznością.

SPIS TREŚCI:

1. Jak działa terapia światłem czerwonym w kontroli rozwoju krótkowzroczności?

2. Wyniki badań klinicznych dotyczących skuteczności terapii światłem czerwonym

3. Zastosowanie w praktyce klinicznej

4. Kontrola krótkowzroczności - alternatywne metody

5. Podsumowanie

Jak działa terapia światłem czerwonym w przypadku krótkowzroczności?

Terapia światłem czerwonym opiera się na wykorzystaniu światła o określonej długości fali (zazwyczaj w zakresie 600-700 nanometrów), które penetruje tkanki oka i może wpływać na ich metabolizm oraz regenerację. Ta metoda zyskała popularność jako sposób na poprawę zdrowia skóry oraz w leczeniu różnych schorzeń okulistycznych, ale ostatnio zaczęła być badana w kontekście kontroli progresji krótkowzroczności u dzieci.

Dokładny mechanizm działania terapii czerwonym światłem (RLRL) na poziomie komórkowym oraz jej wpływ na struktury oka nie został jeszcze w pełni określony. W Chinach terapia czerwonym światłem była stosowana od dziesięcioleci jako leczenie niedowidzenia (amblyopii). Nieopublikowane raporty wskazują na potencjalne korzyści, takie jak zwiększenie grubości naczyniówki, poprawa przepływu krwi, a co szczególnie istotne – stabilizację wzrostu gałki ocznej. Uważa się, że terapię światłem czerwonym można wykorzystać do przeciwdziałania zmianom na poziomie siatkówki i naczyniówki, zmniejszając niedotlenienie twardówki, a tym samym redukując ryzyko rozwoju i postępu krótkowzroczności.

Główne teorie dotyczące skuteczności terapii światłem czerwonym w kontroli krótkowzroczności koncentrują się na dwóch aspektach:

1. Wpływ na regulację wzrostu gałki ocznej: Krótkowzroczność postępuje z powodu nadmiernego wydłużenia się gałki ocznej. Badania sugerują, że terapia światłem czerwonym może modulować ten proces, wpływając na komórki siatkówki i naczyniówki, które odgrywają kluczową rolę w regulacji wzrostu oka.

2. Poprawa przepływu krwi i metabolizmu oka: Światło czerwone może poprawiać dostarczanie tlenu oraz substancji odżywczych do tkanek oka, co może pomagać w spowolnieniu procesów degeneracyjnych związanych z krótkowzrocznością.

Wyniki badań klinicznych dotyczących skuteczności terapii światłem czerwonym

Badania w niezależnych ośrodkach badawczych wykazują znaczące zmniejszenie ryzyka wystąpienia krótkowzroczności oraz tempa jej progresji u dzieci w wieku od 6 do 15 lat. W pierwszym opublikowanym badaniu wzięły udział chińskie dzieci w wieku 8-13 lat z krótkowzrocznością od -1,00 do -5,00D, astygmatyzmem do 2,50D, anizometropią do 1,50D oraz najlepszą skorygowaną ostrością wzroku równoważną 100% ostrości widzenia. Protokół kontroli krótkowzroczności z użyciem czerwonego światła obejmował 3 minuty korzystania z urządzenia w domu, pod nadzorem rodziców, dwa razy dziennie, z przerwą wynoszącą co najmniej 4 godziny, przez 5 dni w tygodniu.

Dane po roku i dwóch latach badań wskazują na 75% redukcję progresji długości osiowej u dzieci poddanych terapii światłem czerwonym.

Należy jednak podchodzić do wyników z pewnym dystansem. Obecna literatura nie dostarcza wystarczających danych - badania były prowadzone przez stosunkowo krótki okres czasu, nie możemy wykluczać więc długoterminowych skutków ubocznych. Potrzebne są kolejne większe i lepiej zrandomizowane badania kliniczne z dłuższym okresem obserwacji i rygorystycznymi kryteriami doboru pacjentów, tak aby opracować pewniejsze zalecenia medyczne i móc lepiej określić skuteczność działania tej metody.

Zastosowanie w praktyce klinicznej

O zasadności użycia terapii świetlnej zawsze decyduje specjalista - okulista bądź optometrysta. Zazwyczaj wymaga ona korzystania z urządzenia dwa razy dziennie, 3 minuty na sesję, 5 dni w tygodniu.

Ten protokół leczenia jest dokładnie taki sam, jak w przypadku leczenia niedowidzenia. Aby umożliwić dzienny schemat leczenia i zapobiec progresji krótkowzroczności, urządzenie jest przekazywane rodzicom, aby mogli wdrożyć zabiegi w domu. Urządzenie jest podłączone do internetu, wymaga od użytkowników zalogowania się do systemu przy użyciu wyznaczonej nazwy użytkownika i hasła podanych w celu rozpoczęcia leczenia. W ten sposób koordynator badań może dokumentować i monitorować przestrzeganie zaleceń podczas korzystania z urządzenia. Badania wykazały, że postęp krótkowzroczności jest dużo mniejszy wraz z poprawą przestrzegania zaleceń terapeutycznych.

Kontrola krótkowzroczności – alternatywne metody

W kontroli krótkowzroczności stosuje się różnorodne metody poza terapią światłem czerwonym, które mają na celu spowolnienie postępu wady wzroku.

• Okulary z rozogniskowaniem peryferyjnym to specjalnie zaprojektowane soczewki okularowe, które redukują rozogniskowanie na obrzeżach siatkówki, co ma zapobiegać wydłużaniu się gałki ocznej.

• Specjalne soczewki kontaktowe również działają na podobnej zasadzie, korygując centralne widzenie i jednocześnie kontrolując ogniskowanie na peryferiach, co pomaga w ograniczaniu progresji krótkowzroczności.

• Ortokorekcja (ortokeratologia) polega na noszeniu twardych soczewek kontaktowych podczas snu, które tymczasowo kształtują nabłonek rogówki, co pozwala na dobre widzenie w ciągu dnia bez dodatkowej korekcji.

• Atropinizacja z kolei wykorzystuje niskie dawki atropiny w kroplach do oczu, które zmniejszają tempo wydłużania się gałki ocznej, choć mechanizm działania tej metody nie jest jeszcze w pełni zrozumiały.

Każda z tych metod oferuje unikalne korzyści, a ich skuteczność zależy od indywidualnych potrzeb pacjenta. Wiemy również, że duże znaczenie w leczeniu krótkowzroczności, a raczej hamowaniu jej progresji ma higiena pracy wzrokowej: unikanie długotrwałej pracy z bliska i spędzanie minimum 90 minut dziennie na świeżym powietrzu.

Podsumowanie

Terapia światłem czerwonym to obiecująca metoda, która może stać się ważnym elementem w kontrolowaniu postępu krótkowzroczności, zwłaszcza wśród młodych osób. Choć potrzeba jeszcze wielu badań, aby w pełni potwierdzić jej skuteczność i bezpieczeństwo, to już teraz wielu specjalistów widzi w niej potencjał, który może pomóc w ograniczeniu globalnej epidemii krótkowzroczności.

Dla pacjentów i rodziców dzieci z krótkowzrocznością terapia światłem czerwonym może stanowić nową nadzieję na spowolnienie postępu tej wady i poprawę jakości życia. Należy pamiętać, że o wyborze najlepszej dla dziecka metody decyduje specjalista podczas badania w gabinecie optometrycznym. Niezależnie jednak od decyzji, czy będą to specjalne okulary korekcyjne, soczewki kontaktowe, ortokorekcja czy terapia światłem czerwonym kontrolę krótkowzroczności należy rozpocząć jak najwcześniej - każda dioptria ma znaczenie.

Bibliografia

• Jiang Y, Zhu Z, Tan X, Kong X, Zhong H, Zhang J, Xiong R, Yuan Y, Zeng J, Morgan IG, He M. Effect of Repeated Low-Level Red-Light Therapy for Myopia Control in Children: A Multicenter Randomized Controlled Trial. Ophthalmology. 2022 May;129(5):509-519.

• Xiong R, Zhu Z, Jiang Y, Kong X, Zhang J, Wang W, Kiburg K, Yuan Y, Chen Y, Zhang S, Xuan M. Sustained and rebound effect of repeated low‐level red‐light therapy on myopia control: A 2‐year post‐trial follow‐up study. Clinical & Experimental Ophthalmology. 2022;50(9):1013-24.

Umów się na badanie wzroku