W gabinecie okulistycznym czy optometrycznym możesz spotkać się z różnymi tablicami i testami do badania wzroku. Zastanawiasz się jak wygląda badanie wzroku i jakie testy będą przeprowadzone? Jesteś w dobrym miejscu.
Spis Treści:
Tablice do badania
Badanie ostrości wzroku
Nie tylko czytanie liter
Może już czas na badanie wzroku?
Komputerowe badanie wzroku
Tablice do badania
Podczas badania wzroku spotkasz się z różnymi testami, które mają za zadanie sprawdzić Twoją ostrość widzenia, a także określić, czy masz wadę wzroku lub też jakich mocy okularów czy soczewek kontaktowych potrzebujesz.
Na początku badania wzroku specjalista określi jaka jest u pacjenta ostrość wzroku, czyli zdolność rozdzielcza siatkówki, a więc do rozróżniania znajdujących się blisko siebie obiektów i ich szczegółów. W tym celu wykorzystywane są najczęściej tablice Snellena - wynalezione przez holenderskiego okulistę (i nazwane od jego nazwiska) Hermanna Snellena.
Tablice Snellena zawierają różnej wielkości optotypy. Są to umieszczone na białym tle czarne znaki takie jak litery, cyfry, zwrócona w różnych kierunkach litera E lub też obrazki, które sprawdzą się w przypadku badania dzieci. W każdym kolejnym rzędzie ich wielkość zmniejsza się. Im niższy rząd zostanie przeczytany, tym lepsza ostrość widzenia centralnego.
Badanie ostrości wzroku
Miarą ostrości widzenia jest visus, czyli stosunek odległości, z jakiej badany odczytuje optotypy, do odległości z jakiej powinny zostać przeczytane. Na tablicach przy każdym rzędzie znajdują się specjalne oznaczenia. Ostrość wzroku jest odczytywana przy ostatnim prawidłowo rozpoznanym przez pacjenta rzędzie optotypów. Visus może zostać zapisany w postaci ułamka zwykłego (np. 5/20; 5/10) lub w formie dziesiętnej (np. 0,4; 0,8). Pełną ostrość wzroku pacjent osiąga, jeśli czyta rząd 5/5 (czyli z odległości 5 metrów przeczytał optotypy, które powinien być w stanie przeczytać przy pełnej ostrości widzenia). Jeśli pacjent widzi tylko największe optotypy na tablicy Snellena, oznacza to najniższą ostrość widzenia. Samo badanie ostrości widzenia polega więc na odczytywaniu kolejnych znaków.
Rzadziej spotykanymi testami do badania ostrości wzroku są tablice logMAR, ETDRS lub pierścienie Landolta. Same tablice Snellena też już przybrały inną formę - w gabinetach coraz częściej, zamiast tradycyjnych papierowych tablic, spotykane są rzutniki optotypów lub specjalne ekrany.
W przypadku niektórych chorób oczu lub wad wzroku część pacjentów może nie osiągnąć pełnej ostrości widzenia. Przy niskiej ostrości wzroku, jeśli pacjent nie jest w stanie przeczytać największego optotypu, zostanie zmniejszona odległość badania. Jeśli w dalszym ciągu nie jest w stanie odczytać liter, sprawdzone zostanie czy liczy palce pokazywane przez specjalistę. Jeżeli osoba badana ich nie widzi, badane jest poczucie światła z określeniem kierunku jego padania lub samo poczucie jasności przez pacjenta. Brak projekcji światła oznacza całkowitą ślepotę.
Badanie ostrości widzenia przeprowadzane jest dla każdego oka osobno, a następnie obuocznie, bez korekcji oraz, jeśli taką posiadasz, w Twojej dotychczasowej korekcji. Z tego względu warto też zabrać na badanie poprzednie recepty okularowe lub okulary, z których się aktualnie korzysta. Ostrość widzenia zostanie oceniona zarówno na dal, jak i bliż (wykorzystując test Snellena do bliży). Ten sam zestaw tablic wykorzystywany jest również do określenia jaka jest wada refrakcji pacjenta.
Nie tylko czytanie liter
Podczas badania zostaniesz poproszony nie tylko o przeczytanie optotypów z tablic Snellena. Specjalista wykorzystuje w gabinecie również szereg innych testów. W celu sprawdzenia astygmatyzmu oraz dobrania odpowiedniej wartości korygujących go cylindrów, będą to najczęściej tarcza Greena (test tarczy zegara) oraz test solniczki. W trakcie tych procedur przy użyciu różnych soczewek, specjalista zapyta Cię o kształt poszczególnych elementów lub kiedy są one bardziej wyraźne.
W celu uściślenia wady wzroku jest też wykorzystywany test czerwono-zielony. Pozwala on sprawdzić, w którym miejscu padają promienie świetlne - za siatkówką, przed lub idealnie na siatkówce oka. Co ważne - test ten jest wykonywany w ciemności. Za każdym razem, kiedy zostanie on wyświetlony, w gabinecie zgaśnie światło.
Po zbadaniu każdego oka osobno, specjalista upewni się, czy widzenie w obojgu oczach jest zrównoważone. Innymi słowy - czy każde oko wykonuje taki sam wysiłek akomodacyjny. Tylko wtedy, oprócz tego, że widzenie będzie ostre, będzie również komfortowe.
Może również zostać sprawdzone widzenie obuoczne (np. przy pomocy testu Schobera), widzenie przestrzenne (test stereoskopowy) lub czy jedno oko nie zostało wytłumione (np. za pomocą testu Wortha). Dostępnych testów jest znacznie więcej. Część z nich wymaga wykorzystania pryzmatów, czy też specjalnych okularów z czerwoną i zieloną soczewką lub polaryzacją.
Ważne jest również sprawdzenie parametrów akomodacji, czyli dostosowania oczu do widzenia na różne odległości. Jest to szczególnie ważne w sytuacji, kiedy obraz z bliska nie jest wyraźny lub gdy praca z bliska jest uciążliwa i powoduje różnego rodzaju dolegliwości. Dzięki zbadaniu akomodacji możliwe jest zastosowanie odpowiedniej korekcji, aby czytany tekst był wyraźny, a praca znowu komfortowa.
Może już czas na badanie wzroku?
Szereg testów, z jakimi można się spotkać podczas badania, ma na celu dokładne sprawdzenie wzroku, a także upewnienie się, że zapisana w recepcie korekcja jest odpowiednia. Po ich wykonaniu, specjalista daje do przymiarki próbne szkła korygujące wadę wzroku. Standardowe badanie wzroku trwa 20-30 minut. Może wydawać się długo, ale jest to czas, kiedy wzrok będzie dokładnie sprawdzony. Specjalista w gabinecie przeprowadza też z pacjentem szczegółowy wywiad, dotyczący zgłaszanych objawów, jego ogólnego stanu zdrowia, czy stylu życia (warunki pracy np. przy ekranie monitora, uprawiane sporty, hobby), co również jest ważne podczas sprawdzania wzroku. Jeśli od Twojego ostatniego badania minął już ponad rok lub jeśli zauważasz u siebie:
pogorszenie ostrości, rozmazanie obrazu na dalekie lub bliskie odległości,
zmęczenie lub mrużenie oczu,
bóle głowy, szczególnie zaczynające się w okolicy czoła i skroni,
zmęczenie po pracy z bliska, czy nawet problemy z koncentracją,
najwyższy czas na badanie wzroku. Być może potrzebujesz nowej korekcji okularowej lub za pomocą soczewek kontaktowych. W niektórych przypadkach, szczególnie jeśli pacjent ma silną akomodację, może okazać się również konieczne zakroplenie oczu do badania (np. atropiną) przez lekarza okulistę, aby uzyskany wynik był jak najbardziej precyzyjny. Tak będzie między innymi w przypadku badania wzroku dzieci.
Optometryści, ortoptyści i okuliści w naszych gabinetach zadbają o Twój wzrok. W trakcie badania zostaną wykonane wszystkie niezbędne procedury, aby zapewnić Ci wyraźne i komfortowe widzenie na każdą odległość. Na wizytę możesz umówić się online lub telefonicznie. Lista gabinetów znajduje się pod linkiem: https://familyoptic.pl/nasze-salony/.
Komputerowe badanie wzroku
W ostatnich latach na popularności zyskało tzw. komputerowe badanie wzroku, czyli badanie autorefraktometrem. Pozwala ono w przybliżeniu uzyskać informację na temat wady wzroku i zazwyczaj poprzedza pełne badanie. Jest to jednak badanie poglądowe i na jego podstawie nie powinno się wykonywać okularów. Na szczegółowym badaniu wzroku zostaną sprawdzone takie parametry jak: ostrość wzroku, wada refrakcji czy widzenie obuoczne i zostanie wystawiona recepta na okulary. Mogą również zostać dobrane odpowiednie soczewki kontaktowe, a pod okiem specjalisty pacjenci nauczą się również je zakładać, zdejmować i dowiedzą się wszystkiego o ich pielęgnacji.