Każdy świeżo upieczony rodzic zadaje sobie pytanie, kiedy noworodek widzi. Na początku wzrok maluszka jest bardzo słaby i przede wszystkim wrażliwy na światło słoneczne. Niejedna mama tuląca po raz pierwszy swoje dziecko zauważa, że ma ono małe, zapuchnięte oczka. Jak widzi noworodek? Jak postępuje rozwój wzroku dziecka? Kiedy możemy powiedzieć, że dziecko widzi?
Spis treści:
Kiedy noworodek zaczyna widzieć?
Co widzi noworodek?
Jak sprawdzić, czy noworodek widzi?
Jak wspierać rozwój narządu wzroku u dziecka?
Kiedy noworodek zaczyna widzieć?
Pierwsze chwile po narodzinach to moment kiedy dziecko jest w szoku i musi oswoić się ze światem zewnętrznym. Zapuchnięte oczka są reakcją ochronną organizmu. Opuchlizna wokół oczek ma chronić je przed intensywnym światłem. Nowo narodzone dziecko widzi bardzo niewiele nawet, jak już ustąpi opuchlizna.
To co widzi noworodek to szary, bardzo zamazany obraz. Nie widzi kształtów i kolorów. Ostrość widzenia u maluszka to tylko 10% osoby dorosłej. Jeśli do czegoś porównać to, co widzi noworodek to do patrzenia przez mleczną szybę. Badania mówią, że dzieci widzą również wyraźnie czerwone plamy na jasnym tle. Z tego powodu zabawki dla maluszków są właśnie w tym kolorze.
Co interesujące, noworodek jest krótkowidzem. Jego wzrok widzi "dobrze" z odległości 20-30 cm. A wszystko, do jest dalej od jego oczu jest mocno rozmyte. Co ciekawe, udowodniono również, że w pierwszych tygodniach życia dziecko dobrze widzi to co jest na obrzeżach pola widzenia, a nie w środku. Widziany obraz jest płaski, dopiero po jakimś czasie zyskuje ostrość i wymiarowość.
Wraz z wiekiem dziecka rozwija się również narząd wzroku i dziecko zaczyna widzieć także różne kolory.
Po dwóch tygodniach życia maluszek odróżnia tylko biały i czarny kolor. Cały czas widzie nieostro, ale potrafi odróżnić światło od ciemności. Po miesiącu dziecko potrafi koncentrować wzrok na przedmiotach i śledzić ich ruch. Dopiero w piątym miesiącu życia niemowlak zaczyna widzieć kolory oraz pojawia się u niego także poprawna koordynacja ręka-oko.
Szósty miesiąc życia to dobry moment na pierwszą wizytę z dzieckiem u okulisty, jeśli nasz maluszek nie jest wcześniakiem. Specjalista sprawdzi, czy narząd wzroku dziecka rozwija się prawidłowo.
Co widzi noworodek?
Takie pytanie najczęściej zadają rodzice lekarzom lub położnym. Tak jak ustaliliśmy, narząd wzroku rozwija się wraz z wiekiem dziecka i stopniowo zaczyna ono dostrzegać nowe rzeczy. Mózg od pierwszych dni uczy się przetwarzać obraz. Oto co możemy powiedzieć o pierwszych miesiącach widzenia przez niemowlę:
w 1 tygodniu dziecko widzi to co jest w odległości 30 cm od niego, nie odróżnia żadnych barw,
w 2 tygodniu nadal widzi wszystko czarno-biało i nieostro,
w 3 tygodniu zaczyna obserwować twarz mamy i z bliska widzi ją całkiem wyraźnie,
miesięczne dziecko potrafi chwilę skupić wzrok na twarzy rodzica,
dwumiesięczne dziecko zaczyna widzieć kolory - pierwszym jest czerwony,
trzymiesięczne dziecko widzi więcej kolorów - do czerwonego dochodzą czerń, biel, zieleń,
czteromiesięczne dziecko śledzi wzrokiem wolno poruszające się przedmioty i potrafi nawiązać kontakt wzrokowy, zaczyna oglądać swoje dłonie,
sześciomiesięczne niemowlę podczas siedzenia patrzy na rączki, jedzenie lub butelkę,
dziecko w wieku 5-7 miesięcy widzi szczegóły zabawki i spogląda na odległe przedmioty,
dziecko w wieku 7-8 miesięcy może zezować w kierunku nosa podczas obserwowania zabawki,
8-9 miesięczne dziecko przygląda się wszystkiemu co dzieje się wokół niego i szuka wzrokiem upuszczonej zabawki,
9-10 miesięczne dziecko ogląda trzymaną w rączkach zabawkę,
10-11 miesięczne dziecko samo pełznie do zobaczonej zabawki.
Jak sprawdzić, czy noworodek widzi?
Wielu rodziców zastanawia się, jak sprawdzić, czy dziecko zaczyna widzieć. Można to zrobić w prosty sposób. Wystarczy maluszkowi podstawić przed buzię coś czerwonego, przykładowo zabawkę lub portfel w tym kolorze. Jeśli oczy dziecka skupią się na przedmiocie, można powoli go przesuwać. Zaobserwujemy wtedy, czy maluszek próbuje śledzić wzrokiem ruch.
Drugim sposobem jest robienie min. Mały człowiek zazwyczaj bardzo dokładnie odwzorowuje nasze miny. Weź dziecko na ręce i trzymając je niedaleko swojej twarzy zrób określoną minę, przykładowo szeroko się uśmiechnij. Daj maluszkowi chwilę czasu na odwzorowanie miny.
Kiedy należy zwrócić się z prośbą o pomoc do pediatry? Jest kilka niepokojących aspektów. Przykładowo, jeśli:
dziecko jest bardzo wrażliwe na światło,
źrenica oka dziecka wydaje się biała,
oczy maluszka nadmiernie łzawią a powieki są zaczerwienione,
dziecko w wieku pierwszego miesiąca życia nie skupia się na przedmiotach ani na twarzy rodzica,
dziecko wygląda jakby miało zeza.
Pamiętaj, że na początku rozwoju dziecka nie należy zbytnio martwić się asymetrycznym otwieraniem oczu. Jest to związane z tym, że mięśnie okoruchowe dopiero się rozwijają i usprawniają działanie.
Ja wspierać rozwój narządu wzroku u dziecka?
Bardzo istotne jest, by rodzice lub opiekunowie maluszka od najmłodszych lat wspierali rozwój narządu wzroku dziecka. Można to zrobić na wiele sposobów, warto co codziennych zabaw z dzieckiem wprowadzić następujące elementy:
karty z rysunkami i książeczki w jaskrawych kolorach,
karuzelę powieszoną nad łóżeczkiem,
baloniki w jaskrawych kolorach przymocowane do łóżeczka,
montaż lusterka przy łóżeczku,
zabawę w pokazywanie różnych przedmiotów i opowiadanie dziecku, do czego one służą.
Bardzo ważne jest, by rodzice świadomie wspierali rozwój wzroku dziecka. Znacznie zwiększa to szansę na prawidłowe zmiany oraz wychwycenie ewentualnych nieprawidłowości jeszcze na początku. Warto wprowadzać zabawki w kolorach, które maluszek rozpoznaje. Przykładowo w okolicy drugiego miesiąca życia mogą to być czerwone piłeczki i grzechotki. Dopiero od czwartego miesiąca życia wprowadzajmy te bardziej kolorowe przedmioty. Doskonałym pomysłem na początku rozwoju malucha będą książeczki w kontrastowych kolorach.