Jak dbać o oczy dziecka?

Kiedy zacząć?

Troska o wzrok naszego dziecka powinna rozpocząć się już na etapie ciąży. Warto pamiętać o wytycznych, jakie dają lekarze. Przykładowo, palenie tytoniu znacznie zwiększa ryzyko przedwczesnego porodu, co z kolei może doprowadzić do wady wzroku, a nawet ślepoty.

Jak rozwija się wzrok?

W pierwszym miesiącu życia u dziecka rozwija się widzenie centralne. W tym czasie maluch powoli będzie nabywał umiejętności skupiania wzroku na obiektach znajdujących się w zasięgu jego ręki. W wieku 3 miesięcy dziecko zazwyczaj potrafi spojrzeć na obiekt i podążać za nim wzrokiem. W tym czasie może zezować, ponieważ oczy dopiero uczą się współpracy między sobą.

Dostępność zabawek dla dzieci jest dziś ogromna. W pierwszych miesiącach życia polecamy wybierać zabawki mające kontrastowe kolory, takie jak białe, czarne, czy czerwone. To właśnie one będą świetnym bodźcem dla prawidłowego rozwoju wzroku Twojej pociechy.

W piątym miesiącu oczy malucha zaczynają widzieć w trzech wymiarach. Wtedy już dużo lepiej lokalizuje przedmiot w przestrzeni, poprawia się ostrość widzenia. Zaczyna dostrzegać głębie i lepiej oceniać np. jak daleko znajduje się zabawka. Od szóstego miesiąca układ wzrokowy osiąga taki etap rozwoju, kiedy uciekanie oka (zezowanie) nie jest dopuszczalne!

Udaj się też z Twoim maluchem na pierwsze badania wzroku. Gdy cokolwiek zaniepokoi Cię wcześniej, nie czekaj i od razu zaplanuj wizytę. Jeśli okaże się, że masz do czynienia z zezem, możesz już na tym etapie wprowadzić elementy terapeutyczne. Im wcześniej zaczniesz, tym czas leczenia może okazać się krótszy, a rezultaty w wielu przypadkach będą szybciej zauważalne. Zmniejszy się również prawdopodobieństwo powstania wad wzroku.

Profilaktyka – lepiej zapobiegać, niż leczyć

Od pierwszych miesięcy bardzo ważne jest położenie łóżeczka, w którym śpi noworodek. Najlepiej, aby nie było dosunięte do ściany dłuższym bokiem. Dlaczego? Liczba bodźców nie jest wtedy podobna dla każdego oka – jest to istotne, aby receptory obydwu oczu były w zbliżony sposób pobudzane. Krótszy bok łóżeczka powinien być przy ścianie.

Jeśli układ pokoju nie pozwala Ci na takie ułożenie, zwróć uwagę, aby za każdym razem kłaść dziecko w inną stronę. W ten sposób każde oko jest stymulowane do prawidłowego rozwoju. Podobnie wygląda kwestia ochraniaczy na boki łóżeczka. Zalecamy z nich zrezygnować, ponieważ w większości przypadków znajdują się one na wysokości wzroku malucha, przez co ograniczają dopływ bodźców oraz naturalnego światła.

Dziecko dopiero poznaje świat i tak naprawdę nie wie jeszcze, co to znaczy widzieć poprawnie. Dlatego tak ważne jest, aby na pierwsze kompleksowe badanie okulistyczno-optometryczne trafiło ono w wieku sześciu miesięcy. Raz do roku badaj wzrok, zarówno Twój jak i dziecka, nawet jeśli wydaje Ci się, że wszystko jest w porządku. Jeśli udasz się na wizytę, dopiero gdy pojawi się jakiś problem, często konieczne jest zastosowanie korekcji o większej mocy.

20 - 20 - 20, czyli trochę o higienie wzroku

Kiedy Twoje dziecko jest w wieku szkolnym, bardzo dużo czasu spędza na pracy w tzw. bliskich odległościach. W trakcie lekcji pisze w zeszycie, a przy odrabianiu lekcji lub czytaniu książki wszystkie prace manualne zazwyczaj odbywają się w zasięgu rąk.

Ważne jest, aby od najmłodszych lat uczyć dziecko higieny pracy wzrokowej. Zasada 20-20-20 mówi o tym, aby na każde 20 min pracy w bliży należy zrobić przerwę i przez 20 sekund spoglądać na odległość 20 stóp, czyli 6 metrów. Jest to szczególnie istotne, jeśli patrzysz na ekran komputera, smartfona itp.)

Kolejnym aspektem jest odległość pracy, czy też w przypadku dzieci – zabawy. Istnieje prosty sposób na ustalenie optymalnego odstępu dla każdej osoby i nie jest do tego potrzebna linijka, a jedynie ręka. Odległość między łokciem i pięścią to odpowiedni dystans pomiędzy oczami a np. książką czy kolorowanką.

Zwróć też  uwagę na Twoje dziecko podczas odrabiania lekcji. Nie pozwól, aby leżało na zeszycie podczas pisania. Dbaj również o oświetlenie pomieszczenia oraz o to, aby biurko było oświetlone w taki sposób, żeby światło nie padało zza pleców. Zeszyt nie będzie wtedy dobrze oświetlony, a to bardziej zmęczy oczy.

Ochrona wzroku u dzieci – jak zniwelować szkodliwy wpływ komputerów, tabletów i innych urządzeń?

Na ten moment nie ma wystarczających i jednoznacznych badań mówiących o tym, w jaki sposób nadmierna ekspozycja na niebieskie światło emitowane przez ekran smartfona, może negatywnie wpłynąć na stan Twojego wzroku.

Dotychczasowe dane pokazują natomiast, do czego może przyczynić się zbyt duża ilość czasu spędzana przed ekranem. Jest to m.in. nadwaga, powiązana ze znacznym skróceniem czasu spędzanego na świeżym powietrzu, co bezpośrednio wiąże się z przyrostem wagi (przekąski, niezdrowe jedzenie i zmniejszona aktywność fizyczna).

Zwiększa się także ryzyko zachorowania na ADHD oraz rozwinięcia się krótkowzroczności, kiedy to większość dzieci w toku rozwoju naturalnie jest nadwzroczna i przy niezakłóconym procesie prowadzi do prawidłowego wykształcenia się wzroku. Natomiast wystąpienie krótkowzroczności może prowadzić w ekstremalnym przypadku do utraty wzroku.

W związku z powyższym powstały jednoznaczne zalecenia odnośnie dostępu oraz optymalnego czasu spędzanego przed ekranem przez dzieci. Po pierwsze, do drugiego roku życia dziecko nie powinno w ogóle mieć dostępu do tabletu, smartfona itp. Wyjątkiem może być wideorozmowa. Oczy najmłodszych są bardzo delikatne i nadmiar niebieskiego światła od urządzeń cyfrowych, co może przyczynić się do wady wzroku. Pomiędzy drugim a piątym rokiem życia dopuszczalna jest 1 godzina dziennie przed monitorem.

Dzięki takiemu limitowi młodzież będzie spędzać wystarczającą ilość czasu na aktywności fizycznej oraz na świeżym powietrzu i poza domem, co jest niezwykle istotne dla odpowiedniego rozwoju układu wzrokowego. Pamiętaj, że badanie wzroku u małych dzieci może pomóc wykryć wadę wzroku dużo szybciej, przez co Twoje dziecko będzie lepiej widzieć w przyszłości oraz nauczy się dbać o wzrok.

Zapisz Twoje dziecko już dziś na kompleksowe badanie wzroku do lekarza okulisty w jednym z naszych gabinetów i miej pewność, że to jeszcze nie czas na okulary dla niego.